اثر محلولپاشی کودهای نیتروژنه، فسفره و پتاسیمی به عنوان مکمل بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج هیبرید

جهت ارزیابی مصرف کود در خاک و محلولپاشی کودهای نیتروژنه، فسفره و پتاسیمی به عنوان مکمل بر عملکرد و اجزای عملکرد آزمایشی به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکداد با استفاده از 13 تیمار در موسسه تحقیقات برنج کشور اجرا شد. مهمترین صفات مورد بررسی در آزمایش عملکرد دانه، وزن هزار دانه، طول خوشه، تعداد خوشه، شاخص برداشت و کارایی جذب و انتقال عناصر غذایی بود. نتایج آزمایش نشان داد که حداکثر اثر محلولپاشی اوره بر عملکرد در مرحله پنجه زنی بدست آمد. در این مرحله کود اضافی موجب افزایش تعدد گلچه بارور در هر خوشه چه شد. به نظر می رسد که محلولپاشی به ویژه در مراحل اولیه رشد پتانسیل خوبی برای افزایش وزن خوشه داشته باشد. محلولپاشی اوره و پتاسیم در مرحله آبستنی موجب افزایش وزن هزاردانه به میزان 12 درصد شد. احتمال میرود که محلولپاشی قبل از گرده افشانی با افزایش شاخص سطح برگ در زمان گرده افشانی موجب شد که سهم فتوسنتز جاری در پر کردن دانه افزایش پیدا میکند. در این آزمایش تعداد و طول خوشه از نظر آماری در سطح 5% معنی دار گردید، به طوریکه با محلولپاشی عناصر غذایی در دو مرحله پنجه ذنی و آبستنی موجب افزایش 14% تعداد خوشه گردید به نظر میرسد که تغذیه برگی در مرحله اولیه رشد موجب افزایش تعداد پنجه بارور میشود و افزایش وزن سنبل به وزن ساقه منجر به معنی دار شدن طول خوشه می گردد. همچنین در این بررسی کارایی جذب و انتقال عناصر ماکرو در دانه و کاه و کلش تیمارای محلولپاشی شده نسبت به تیمار شاهد اثر معنی داری نشان دادند. محلولپاشی نیتروژن در دو مرحله پنجه زنی و آبستنی بر غلظت آن در کاه و کلش برنج نسبت به شاهد 15% افزایش داشت و در دانه معنی دار نشد. به نظر میرسد که زمان محلولپاشی میتواند راه موثری برجذب نیتروژن دنه باشد.محلولپاشی پتاسیم در دو مرحله پنجه زنی و آبستنی جذب و غلظت آن را در دانه 55 درصد و در کاه وکلش 18 درصد افزایش داد ولی محلولپاشی با فسفر در مرحله آبستنی غلظت آن را در اندامهای گیاهی 50درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد. به نظر میرسد که نیاز فسفر در اوایل رشد جهت انتقال آن به دانه بیشتر باشد. محلولپاشی در مرحله رشدی مناسب میتواند موجب برقراری تعادل بین عناصر غذایی و همچنین افزایش غلظت عناصر در دانه و کاه و کلش به عملکرد کمی و کیفی منتهی میگردد.